Patrycja Adamek – hirudoterapia, czyli terapia pijawkami #96

Michał Dachowski: Witam was serdecznie to kolejny odcinek serii „Dachowski Pyta”. A dzisiaj wyjątkowo, bo dzisiaj o czymś, co mało może nawet osób słyszało albo wie, albo słyszało i się brzydziło, dlatego że tematem dzisiejszej rozmowy będą pijawki, a my możemy o nich rozmawiać, ponieważ moim gościem jest.

Patrycja Adamek.

Patrycjo, czym się zajmujesz tak naprawdę? Tymi pijawkami tylko i wyłącznie?

Tak naprawdę to nie tylko tymi pijawkami. Tymi pijawkami, czyli hirudoterapią, ale też jestem właścicielką studia.

Ja się boję tego słowa i nie chciałem go wymawiać.

Ale wiesz, to nie jesteś pierwszy i na pewno nie będziesz ostatni. Naprawdę jak byłam na innym wywiadzie, też było chiru, chiru…

Czyli chirurgia naczyniowa.

Tak, w wydaniu takim bardzo Eko i takim bardzo naturalnym, czyli terapia pijawką. Tak jak już mówiłam, jestem również właścicielką studia fizjoterapii, medycyny estetycznej oraz sportu, więc treningi personalne, treningi medyczne i tym podobne rzeczy również, bo to Wszystko tak naprawdę się zazębia. To Wszystko tak naprawdę się łączy ze sobą.

Czyli z wykształcenia fizjoterapeutka, tak mogę powiedzieć?

Ale z wykształcenia specjalista zdrowia publicznego, promotor zdrowia oraz naturopata w tytule mistrz.

A skąd pomysł na ochronę w ogóle ochronę zdrowia? Może tak powiedzmy. Skąd, dlaczego chciałaś się tym zająć?

Wiesz co, tak naprawdę to studiowałam fizjoterapię, natomiast wolę posługiwać się naturoterapią. Wolę posługiwać się tymi metodami, bo dla mnie osobiście, znaczy do mnie osobiście bardziej przemawiają, tak że wolałabym w tej dziedzinie się zamknąć, a hirudoterapia tak naprawdę nie ogranicza nas do fizjoterapii czy chociażby nie wiem pielęgniarstwa, wydziału lekarskiego czy jakichkolwiek innych, bo nie jest nigdzie dookreślona niestety jeszcze w Polsce kto się może tym zajmować. Natomiast fajnie by było, gdyby robili to właśnie medycy.

No to zróbmy inaczej, które według ciebie kto powinien się taką jakby terapią pijawkami zajmować, żeby ona po pierwsze, chyba to trzeba powiedzieć, była bezpieczna i nie robiła tyle kontrowersji co robi?

Wiesz, to tak naprawdę każdy, kto ma wykształcenie wyższe medyczne, czyli każdy, kto miał na studiach fizjologię, anatomię, patofizjologię, kto pracował z układem ruchu, kto pracował już w ogóle ciałem pacjenta, prawda? Czy to jako terapeuta manualny czy to jako diagnosta w jakimkolwiek aspekcie znaczenia tego słowa. W związku z tym zarówno może to być osoba, która pracowała jako pielęgniarka, osoba, która pracowała jako chociażby jakiś opiekun medyczny. Tak, jak najbardziej uważam, że takie osoby, które odbyły wykształcenie, oczywiście w swoim zakresie, powinny się tymi pijawkami zajmować. Również kosmetolog. Natomiast dedykowane w medycynie pijawki są dla lekarzy, fizjoterapeutów, właśnie pielęgniarek. To są takie 3 główne zawody, które tym tak naprawdę się zajmują i które tak naprawdę potrafią, myślę, wynieść ze studiów na tyle duży poziom wiedzy, żeby później po kursie robić to bezpiecznie.

Dobra, co znaczy bezpiecznie? Na przykład dobra rzecz powiedziałaś, czyli robić to bezpiecznie. To takie może największe zagrożenia z pijawek?

Zagrożeń jako takich wielkich nie ma, bo oczywiście mogą się pojawić duże krwawienia, tak? Niekontrolowane, ale tylko jeżeli ktoś to robi bez podstawowej, elementarnej wiedzy. Kurs hirudoterapii jest to de facto krótki kurs. Większość szkoleniowców robi to tak naprawdę w kilka dni, dlatego, że zakłada się, że osoba, która przychodzi na taki kurs już ma tą elementarną wiedzę. Niestety, tak się najczęściej nie dzieje. Ostatnio na moje kursy trafia coraz więcej lekarzy i to naprawdę wyspecjalizowanych. Miałam zarówno pana chirurga, panią anestezjolog, jak i neurologa na kursie hirudoterapii, więc to są osoby, które naprawdę wierzą w pijawki i które naprawdę chcą się tym posługiwać. Jest masa fizjoterapeutów. Czy pijawka jest dziedziną fizjoterapii? No niekoniecznie. Ale czy fizjoterapeuta powinien się albo inaczej, czy fizjoterapeuta może się taką dziedziną wspomagać? No i jak najbardziej tak, bo ona w tak wielu przypadkach jest naprawdę super skuteczna i w tak wielu przypadkach można jej użyć, kiedy naprawdę nic innego nie działa. Kiedy przychodzą pacjenci i chcieliby uzyskać pomoc, my naprawdę staramy się tak, jako terapeuci manualnie staramy się nieść im tą pomoc i no i coś nie idzie i wtedy wiesz, cała na biało wchodzi pijawka.

No dobra to czekaj, bo musimy także powiedzieć, takie naj może tak od tego zaczniemy, takie najbardziej mocne wskazanie do pijawkoterapii tak to jeszcze mogę ewentualnie nazwać, pijawkoterapia. Wymyśliłem dobre słowo chyba.

Ładnie, ładne.

Największe wskazanie takie, które jakby praktycznie bez żadnego ale, przyklejamy pijawkę?

To znaczy przyklejać pijawkę możemy dosłownie i w przenośni, wiesz, przy wielu różnych wskazaniach. Takim największym, najważniejszym, tak naprawdę są wszelkiego rodzaju problemy naczyniowe. Wiesz, pijawka, kiedyś zadano pytanie, czy tak naprawdę pijawka wpływa na wszystko, bo jak się czyta wskazania do pijawek to mamy stomatologię, ginekologię, prawda? Mamy ortopedię, mamy kosmetologię, mamy różne aspekty zdrowia i terapii wisceralnej. No cała masa różnych dziwnych określeń i niewytłumaczone, dlaczego tak właśnie jest, tak? Panu tak właśnie jest i moja odpowiedź była dokładnie taka sama.

Poczekaj, poczekaj, jak ja słyszę takie rzeczy, że do wszystkiego, to potem mi się kojarzy, że jest do niczego, nie? Jak nie mam jasnych wskazań i nie mam takich szerokich wiesz, wachlarz nazwijmy to, to wskazań po prostu. To mam taką obawę, że jednak to trochę bujda. Czy to nie jest takie duże zagrożenie jakby tematu?

Nie, absolutnie. To nie jest żadne zagrożenie tematu, bo właśnie nie dokończyłam i moja odpowiedź była na to taka: Słuchaj, jesteś w stanie wpłynąć na wszystko na co wpływa krew i poprawa jakości krwi. W związku z tym, jeżeli poprawa jakości, poprawa gęstości krwi, poprawa unaczynienia, poprawa dotlenienia narządu, poprawa lepszego odżywienia narządu będzie gwarantowała, że coś w naszym organizmie po prostu zacznie działać lepiej, to właśnie na to będzie pijawka, tak? Czyli oczywiście możemy mówić o szerokim spektrum zastosowań, natomiast musimy wiedzieć jak to działa. A działa to dzięki biochemii pijawki i tak naprawdę, to w sumie o tym powinna być dzisiejsza rozmowa, bo biochemia pijawki jest takie krem de la krem, taką kluczową kwestią jeżeli chodzi o jej skuteczność w różnych wskazaniach.

Do dobra, ja słyszałem, jeszcze to wskazanie, ja słyszałem, że pijawka najlepiej działa na różnego rodzaju opuchlizny pourazowe. Czy to jest dobre wskazanie do pijawkoterapii?

Jest to jedno z podstawowych wskazań do hirudoterapii, ponieważ pijawka zawiera w swoim składzie, ostatnio były badania naukowe ostatnio, czyli dokładnie w 2021 roku, więc takie całkiem świeżawe, które słuchaj, podniosły nam ilość substancji aktywnych w tych, które są podawane w podręcznikach. Ponieważ podręczniki podają, że pijawka zawiera 100 substancji leczniczych. Już niektóre nowsze podają, że zawiera około 300 substancji leczniczych.

Dobra, to poczekaj, czekaj. Ja mam dużo pytań. Czekaj, czekaj. To czy ona mi coś, jeżeli ona ma jakieś substancje lecznicze w sobie tak naprawdę, czyli jak ty ją tam podajesz w odpowiednie miejsce to ona coś mi musi wplunąć?

Wstrzyknąć, wstrzyknąć, nazwijmy to ładnie.

Aż mi wstrzykuje do mojego działa i to jest kompletnie bezpieczne i nic złego mi to nie zrobi?

Tak, ale daj mi odpowiedzieć na twoje pytanie. Bo zadałeś mi już dwa słuchaj, na które ci nie odpowiedziałam. Tutaj pierwsze pytanie, na które ci nie odpowiedziałam, jakie takie najważniejsze wskazanie do hirudoterapii? Wszelkie kwestie związane z naczyniami. Ja bym tutaj powiedziała o chociażby żylakach, hemoroidach i regulację układu krwionośnego oraz rozpuszczaniu zakrzepów i mikrozakrzepów. Badania naukowe, tak naprawdę 280 badań naukowych z samych Stanów Zjednoczonych potwierdza skuteczność hirudoterapii przy reperfuzji naczyniowej, przy udrażnianiu zakrzepów, prawda? Działanie restenotyczne, tak? Udrażnianie uprzednio zamkniętych naczyń, ale także wszelkie inne kwestie związane właśnie z jakością poprawy krwi. Tak samo jak ty potrzebujesz, żeby żyć, odżywiać się, potrzebujesz oddychać, tak samo każda komórka twojego ciała tego potrzebuje. Lepsze natlenienie, lepsze odżywienie, lepsze wydalanie. Jeżeli mówimy tutaj o takie działanie wewnątrzwydzielnicze, wewnątrzkomórkowe, prawda? Jesteśmy w stanie to na pewno poprawić poprzez pracę pijawką. Zadałeś też pytanie o Andrzejki.

Będę cicho i nie odzywam się.

To ja już ci powiedziałam, już w momencie, kiedy się umawialiśmy na ten podcast, że ojej nie wiesz, jaki błąd popełniłeś, bo ja będę zadawać pytania i sama sobie na nie odpowiadać.

Jestem tutaj i tak nie było.

Ale nie, absolutnie, absolutnie nie. Tak czy inaczej, jeżeli chodzi, o działanie przeciwobrzękowe, wyróżnimy sobie kilka substancji leczniczych. Mamy naszą hirudynkę, czyli taką podstawową substancję leczniczą z wydzieliny pijawki, która działa de facto w jednostce na kilogram masy ciała oczywiście w przeliczeniu, 1000 krotnie mocniej niż hirudyna albo dikumaryna, czyli takie dwa najważniejsze rozrzedzacze krwi używane przez ówczesną medycynę. Mówię 1000 krotnie mocniejsza, bo zostało to przebadane zaledwie w 82 roku ubiegłego stulecia. W związku z tym ta wiedza już jest z nami od dosyć dawna. Mamy substancje, które mają działanie przeciwzapalne, tak? Mamy substancję chociażby taką, jak destabilaza. Destabilaza jest w sumie jedną z najlepiej przebadanych, zaraz po hirudynie, substancji z wydzieliny pijawki. I właśnie ta destabilaza ogranicza nam działalność interferonu bądź też interleukin prozapalnych na rzecz przeciwzapalnych. Aktywuje nasz system odpornościowy, aktywuje działanie przeciwzapalne, rozszerza naczynia krwionośne przy udziale oczywiście acetylocholiny. Dzięki czemu udrażnia, dzięki czemu pozwala faktycznie lepiej zregenerować dany obszar. No i oczywiście, chociażby hialuronidaza, bo jak doskonale wiemy, jest coś takiego w naszym organizmie jak takie obrzęki, które powstają wskutek tak zwanego nie wiem czego, tak? Jak to pacjenci zazwyczaj określają. No ja tak mam albo doktor mi powiedział, że taka moja uroda, czyli pojawiają się te obrzęki i te obrzęki nie są wywołane…

Ona też jest w bolesnych miesiączkach, chyba najczęściej powiedzianą sytuacją, taka pani natura.

Tak, taka pani uroda. No dokładnie. W związku z tym, jeżeli mamy, jeżeli mamy w cudzysłowie, taką urodę, że mamy obrzęki, to tak naprawdę mamy mnóstwo kompartmentów w naszym ciele. Czasami takie kompartmenty, podam na przykładzie takim prostszym do zrozumienia, tworzą się na przykład, kiedy tworzą się blizny różnego rodzaju. Są to pewne restrykcje w naszym organizmie, które powinny się je upłynnić i tutaj przychodzi kolejny raz cała na biało, tak? Znowu pijawka, która zawiera chociażby kolagenazę, antyelastazę, ale przede wszystkim ulubiony enzym słuchaj, chirurgów wszelkiego rodzaju, wszelkiej maści, czyli hialuronidazę. Substancję, która będzie rozcinać w dół, po to, żeby właśnie te wszystkie następne substancje z wydzieliny pijawki mogły wniknąć głębiej. A więc jeżeli mamy takie działanie rozcinające, to mamy też udrażnianie danego kompartmentu. Oczywiście, tam jeszcze wchodzi w grę serotoninka, endorfinki, czyli substancje, które są super aktywne i super atrakcyjne dla naszego mózgu, dzięki czemu ciało się rozluźnia. Rozluźniają się mięśnie, tak? Acetylocholina, która wpływa również bezpośrednio na rozluźnienie tych mięśni, histamina, która rozszerza naczynia krwionośne. Cała masa, właśnie ten koktajl odżywczy powoduje, że dany kompartment się bardzo ładnie udrażnia i nagle się okazuje, że pani, która miała olbrzymie obrzęki, nagle ich nie ma. Już nie wspomnę o rewelacyjnym działaniu na wątrobę, o rewelacyjnym działaniu na śledzionę, czyli narządy, które będą tam…

Czekaj, czekaj, czekaj, wątroba. Jak tak 2 cm, może no 1,5, zależy od ilości tkanki tłuszczowej i mięśni jest pod skórą. Jak ty chcesz tą pijawką przyssać się do wątroby?

Ależ bardzo cię proszę, już od razu odpowiadam na to pytanie i to nie jest tak jak myślisz, że nacinamy, wyciągamy wątrobę i przystawiamy pijawki.

Tego nie miałem w ogóle w żadnej, w ogóle na początku swojej myśli nawet tego nie miałem.

Tak, przede wszystkim, jeżeli byśmy chcieli działać na wątrobę, możemy to zrobić przez układ krwionośny, tak najprościej rzecz ujmując, tak?

Ale chcesz się podłączyć do jakiegoś zasilania układu słonecznego, który zasila wątrobę? Jakby to nie jest, ale to nie jest na wierzchu. Z tego co ja pamiętam z anatomii, to to jest dość głęboko. Jak tam się podłączymy? No bo my się podłączamy pod skórę, która jest bardzo jakby no tak naprawdę płyciutko, nie? I tam jeszcze jest warstwa no wszystkich rzeczy, które są, które wiemy, że już tam są, no i jak teraz my się mamy dostać do tej wątroby?

No hej, to ja cię trochę taką małą przypominajkę z anatomii zrobię, tak? Czym jest pępek? Teraz ja ci zadam pytania?

Czekaj, to jest podcast „Dachowski Pyta”. Pępek jest dziurą. Jest dziura.

To jest pierwsza blizna w naszym ciele. Ta blizna powstała w wyniku czego? Odcięcia pępowiny.

Odcięcia pępowinki, wiemy no.

Tak, a pępowinka jak sobie przechodzi do brzuszka dzidziusia, to czym dalej jest?

Naczyniem krwionośnym.

Dokładnie, a dokąd to naczynie krwionośne? Bo idzie w dwóch kierunkach.

Jezus Maria, czekaj, bo to odwrotny podcast musi być. Idzie sobie, nigdy nie wiem gdzie idzie. Nie znam, tej anatomii nie znam.

A widzisz, a ja tak i generalnie jeżeli chodzi o to, jak dalej się to rozwija w brzuszku dzidziusia, to mamy dwa kierunki. Idzie sobie żyłą wątrobową, żyłą pępowinową bezpośrednio do wątroby, a w momencie kiedy odcinamy pępowinkę, to ta żyła dalej funkcjonuje. No bo wiesz, nie ma czegoś takiego, że w naszym organizmie będzie coś martwego, tak? I czym jest ta żyła? Czym jest żyła pępowinowa dalej? Więzadłem obłym wątroby, które dochodzi do więzadła sierpowatego.

Przyznam szczerze nie wiedziałem.

A widzisz, a widzisz, dwa naczynia idą bezpośrednio z pępka do wątroby, a kolejne idzie sobie w dół, do pęcherza moczowego.

Tak, to wiedziałem Bo to się robi, to się robi przy…

To się nazywa moczownik. Tak, tak dokładnie.

Moczownik wiem, pozostałość, to pamiętam, bo to się robi w terapiach misteralnych jako pozostałość, rzeczywiście. No dobra, tylko czekaj, czekaj, powiem szczerze, że ta aplikacja pępkowa, nazwijmy to tej naszej ten, wygląda dość obrzydliwie. Tak nie wiem z mojego punktu widzenia to jest takie miejsce, chyba najgorsze, tak psychologicznie, do usadzenia tej pijawki. Czy tak ludzie mają czy to tylko moje wyobrażenie?

Wiesz co, czasami tak ludzie mają, a czasami to tylko twoje wyobrażenie będzie. Wyobraź sobie, miałam pacjentkę, która przyszła do mnie, przyszła do mnie z toczniem układowym i ona chciała, żebyśmy sobie popracowali nad tym tematem. Była nastawiona na pijawki, natomiast nie do końca chciała, nie do końca chciała mieć tą pijawkę w pępek i tak naprawdę dwa miesiące przychodziła do mnie i robiłyśmy wszystko, naprawdę robiłyśmy wszystko z terapii manualnej, byleby przypadkiem nie zająć się tą pijawką jednak i byleby nie zająć się tym pępkiem, ponieważ ona tego nie chciała, ponieważ ona mówiła, że ona musi do tego dojrzeć i pewnym razem przyszła do mnie, a ja mówię dobrze pani powiedzmy Grażynko, a co dzisiaj robimy żeby uniknąć tej terapii, po którą pani do mnie przyszła? A ona mówi, wie pani co, zróbmy cokolwiek, ale niech to będzie takie lekkie. Ja mówię: co się stało? Widzę, że kobita się źle czuje, nie? Mówię co się stało? Wie pani, mam potworne zapalenie dziąseł i po prostu tak mnie boli. Już stomatolog podała mi jakiś leki, ale podaje mi je od około tygodnia i nie działają kompletnie. No i wiesz ja momentalnie: aha, działanie przeciwzapalne to ja mam dla pani rozwiązanie i kobieta była tak zdesperowana, że o ile brzydziły ją pijawki w pępku, o tyle ból, taki poziom bólu jaki przeżywała, tak naprawdę nakazał jej przyjąć każdą możliwą pomoc i dała sobie postawić pijawki na dziąsła i efekt był natychmiastowy, bo ból zniknął w ciągu naprawdę krótkiej chwili. Ona bezpośrednio po przyłożeniu tych pijawek, no nie czuła rezultatu, ale bezpośrednio po ściągnięciu, czyli po około 45 minutach, już ten rezultat naprawdę czuła bardzo mocno i stwierdziła, że ból zszedł o minimum 80%.

A to nie jest taka opcja, tylko że no jakby ta pijawka, no coś wpuszcza coś przeciwbólowego, bo powiedzmy, że to ugryźnięcie w cudzysłowie pijawki, no będzie powodowało tak jak, no musi gdzieś zaboleć, więc coś przeciwbólowego plus to że ona ściąga ciśnienie nazwijmy to z krwi, czyli jest mniejszy nacisk i tylko to jest ten efekt przeciwbólowy i nic tam więcej się nie wydarza?

Tam się wydarza znacznie więcej. Tak jak już mówiłam, 541 substancji biologicznie aktywnych i to masz potwierdzone i to jest na PubMedach. Każdy może to sobie zweryfikować. Natomiast to co powiedziałeś, to w sumie teraz ty zabrałeś moją kwestię, widzisz, a musimy się tym dzielić, nie ma problemu. Więc to co powiedziałeś jest bardzo istotnym aspektem terapii, tak? Mamy czynnik PCLS, czynnik PCLS to jest taka magiczna substancja, mówię magiczna w cudzysłowie oczywiście, ponieważ to jest w sumie jedyna taka substancja na kuli ziemskiej, którą znam, która pytałam się lekarzy, lekarze też nie znają, która reguluje ciśnienie krwi w górę lub w dół. Czyli wyregulowuje je do odpowiedniego poziomu. To nie jest tak, że pijawka chce nam zrobić dobrze, tak? Że pijawka chce sprawić, że my się poczujemy lepiej. Tylko to jest tak, że pijawka potrzebuje się najeść w odpowiedni sposób odpowiednim ciśnieniem krwi, odpowiednią gęstością krwi i żeby ta krew nie była dla niej w cudzysłowie za kwaśna. Nie mówimy tutaj oczywiście o kwasicy ketonowej i tym podobnych rzeczach. Więc magiczne odkwaszania organizmu zostawiamy sobie z boku jako mit w tym aspekcie. Natomiast tak, odbarczanie i działanie przeciwzapalne przy użyciu substancji biologicznie aktywnych, takich jak bdelina A, bdelina B, takich jak ty eglina C, chociażby, tak? Czyli wspomniana wcześniej przeze mnie destabilaza, to jest regulacja tych czynników prozapalnych w przeciwzapalne, tak? To jest tak naprawdę immunostymulacja, immunomodulacja, która powoduje, że ten nasz organizm szybciej się regeneruje. Poza tym popatrz to się dzieje, kiedy masz stan zapalny w organizmie, tak? W momencie, kiedy masz stan zapalny w organizmie, w tym miejscu podnosi się ciepłota ciała, prawda? Co się dzieje z krwią? Znaczy tak, co się dzieje z krwią w naczyniach krwionośnych w takiej sytuacji?

Myślę, że przyspieszą.

No nie do końca może się robić przepływ burzliwy. Może się robić tak, że krew zaczyna szybciej krzepnąć, a jeżeli zaczynają się te właściwości nasze adhezyjne, czyli zlepianie ściany komórkowej do ściany komórkowej, czyli zlepianie krwinek czerwonych na przykład czy zlepianie tych płytek krwi, to automatycznie w miejscu, w którym powstaje stan zapalny, tworzą się mikrozakrzepy. I o ile te mikrozakrzepy przy dużych naczyniach potrafią się tworzyć, no w dużo dłuższym czasie, tak? To nie jest takie ad hoc. O tyle w mikrokrążeniu jest to szczególnie niebezpieczne, zwłaszcza jeżeli mamy na myśli albo naszą facjatę, albo nie daj Boże jeszcze coś, co jest troszeczkę głębiej, tak? Czyli nasz mózg. Tutaj w tym przypadku, o którym rozmawialiśmy z panią ze stanem zapalnym dziąseł, mogłoby to doprowadzić tak naprawdę do paradontozy, mogłoby to tak naprawdę doprowadzić do uszkodzenia macierzy zębowej w wyniku niedokrwienia. W związku z tym mamy tutaj działanie jeszcze dodatkowo, oprócz przeciwzapalnego, profilaktyczne.

W związku z tym, że udrożniliśmy, mamy lepsze dokrwienie poszczególnych fragmentów naszej jamy ustnej na tą okoliczność.

Dobra. Mówiliśmy o tym, że można przypiąć tą pijawkę do pępka, czyli faktycznie do dziąseł. Jest takie miejsce, do którego nie przypniemy tej pijawki? Jakby jest zakaz.

Szczerze powiedziawszy zależy, w której medycynie. Bo na przykład w medycynie ajurwedyjskiej, pijawkę możesz przypiąć do naprawdę bardzo różnych miejsc. Tak, tak naprawdę całe ciało stanowi jeden wielki punkt pijawkowy. Oczywiście z poszczególnymi wskazaniami na poszczególnych listach, ale jest coś takiego, czego tak naprawdę nie wolno używać, czego się nie powinno używać, czyli przykładanie pijawki bezpośrednio na żylaki. O ile żylaki są świetnym wskazaniem do stawiania pijawek, bo naprawdę bardzo ładnie oczyszczenie naczyń tutaj zachodzi pod wpływem działania hirudozwiązków, o tyle bezpośrednio, gdybyśmy przedstawili pijaweczkę na żylaka, to możemy się doczekać solidnego krwotoku i wizyty na SOR-ze. No i tak się dzieje, kiedy na przykład biorą się za to osoby, które nie do końca znają się na rzeczy, tak? Usłyszą gdzieś, dowiedzą się, pijawki, stawiam na żylaki albo są na jakimś powiedzmy, nie wiem mini kursiku, gdzie w jeden dzień zdobywają całą wiedzę dotyczącą hirudoterapii. No i potem dzielnie idą stawiać babci bądź dziadkowie pijawki i kończy się to na SOR-ze. Dlaczego tak się dzieje? Ano dlatego, że pijawka nacina skórę na głębokość około do 1,5 milimetra. Ten ślad po pijawce, ta ranka ma 1,5 milimetra średnicy i 1,5 milimetra do 1,5 milimetra głębokości. W związku z tym jeżeli postawimy pijawkę bezpośrednio na żylaka, to co się dzieje? Możemy przeciąć duże naczynia. Jeżeli przetniemy duże naczynie, to weź to zahamuj. No jest to problematyczne. No jest to de facto niebezpieczne, powiedzmy sobie to uczciwie. Tak samo przykładanie pijawki na gałkę oczną. To się stosuje w medycynie rosyjskiej. Tak, naprawdę widzisz takie duże oczy zrobiłeś dokładnie do takich dużych oczu. Ja też bym nie chciała przyznam szczerze, ja też bym nie chciała. To nie jest miejsce dla pijawki, jest wystarczająco dużo innych miejsc na ciele do regulowania ciśnienia wewnątrzgałkowego do działania na nerw wzrokowy, nawet jeżeli są jakieś zabliźnia w wyniku nie wiem półpaśca chociażby, tak? Jesteśmy w stanie aktywować ten nerw wzrokowy, jeżeli on nie jest uszkodzony sensu stricte, tylko powiedzmy lekko zabliźnione.

No ja byłem na szkoleniu Ogułowa. Chyba wystarczy nam tutaj terapii rosyjskiej. Chyba też nie mogę mieć gdzie w ogóle o Rosji mówić, więc ten temat zostawmy.

I dlatego tego nie robimy.

A dobrze, tak właśnie chciałem to powiedzieć, dlatego tego nie robimy. No dobra, to przejdźmy trochę inaczej, bo tu są takie trochę przeciwskazania. Dzieci, rozumiem że no 16-18 lat to jakby nie ma problemu, ale dojdziemy tam niziutko nie wiem 4,3 albo 0,1, to co byś powiedziała? Możemy?

Możemy. O dziwo, powiem ci, że możemy. Tylko trzeba dostosować hirudoterapię do wieku naszego osobnika.

Czyli wielkość pijawki?

Tak, wielkość pijawki. Pijawka w różnych etapach swojego życia ma różną wielkość, a więc wcina się na różną głębokość i ma inną zawartość hirudyny. Hirudyna w wydzielinie pijawki takiej, która ma poniżej pół roku. Tak, bo pijawki są już takie dorosłe, w momencie, kiedy są przekładane, ma zdecydowanie mniejszą ilość niż wydzielina pijawki takiej w 100% dorosłej, czyli 1,5 roku, 1-1,5 roku, 2 lata, czyli tej wielkości pijaweczka, tak? Jeżeli będziemy mieć takiego bejbika, jeżeli będziemy mieć takiego dzidziusia świeżo po urodzeniu z jakimiś encefalopatiami, z wodogłowiem i tym podobnymi rzeczami są to wskazania do stosowania hirudoterapii. Ale wtedy można przyłożyć jedną pijawkę na zabieg i ten zabieg powinien trwać nie dłużej, niż tak naprawdę 5 minut, 5 do 10 minut i wraz z wiekiem ten przedział rośnie. Oczywiście, jak wiemy teraz dzieci wyglądają troszeczkę inaczej niż kiedyś i ciężko czasami rozróżnić, w jakim dane dzieciątko jest wieku, bo mamusi się wydaje, że to jest dzieciątko, ale dama czternastolatka jest na przykład już wyższa ode mnie i to już taka prawda, bujnie rozwinięta powiedziałabym więc też musimy dostosować gabaryty pijawek i ilość pijawek, prawda? No do gabarytów osoby, do której chcemy podejść terapią.

Dobra, to ilość pijawek mnie bardzo ciekawi i pewnie moich, naszych słuchaczy również. Taka maksymalna ilość osób znaczy pijawek przyssanych do jednej osoby?

Maksymalna ilość osób przyssanych do jednej osoby, to już bywa różnie. Ale jeżeli chodzi o pijawki, to maksymalna ilość pijawek, ja ci odpowiem w ten sposób, powinno być pijawek na tyle mało, ile jest to możliwe, żeby osiągnąć efekt terapeutyczny i na tyle dużo, żeby miało szansę to być skuteczne. Ja na jednej z pierwszych terapii zawsze informuję, że ilość pijawek użytych na sesji raczej będzie w zakresach między jedną pijawką a pięcioma pijawkami. Dlaczego? Ponieważ więcej nie potrzeba i minęły już czasy tych starodawnych starożytnych upustów krwi, gdzie oblepiano się tymi pijawkami. Minęły czasy podręczników, nie będę mówić z jakiego kraju, bo już mi nie pozwalasz.

W wyobrażeniu wielu fizjoterapeutów, dalej tak to wygląda. Dalej to wygląda jak za Tutenchamona. Że jesteśmy cali w pijawkach i siedzimy z tym troszeczkę czasu.

Tak, czy za Awicenny czy za Hipokratesa. Bo oni wszyscy pisali o pijawkach. Tak że jak najbardziej, oczywiście w starodawnych przekazach ba, w staropolskich przekazach istnieje pogląd, że możemy sprawiać dużo pijawek. Jak sięgniesz sobie po podręczniki z kraju, którego nie mogę opowiadać, tak? Bo już nie wypada, to tak naprawdę zobaczysz tam u jednego z doktorów, że możesz stawiać na przykład w przypadku dolegliwości trzewnych, trawiennych 26 pijawek. No dla mnie to jest po prostu ogrom i to jest nieporozumienie. Bo po pierwsze możemy zanemizować takiego pacjenta za bardzo, tego się nie robi. My dbamy o poziom krwi, o jakość krwi u danego pacjenta. Oczywiście pewien stopień anemizacji może wystąpić, tak? Ale będzie to mikro skala i nam zależy na krwiotwórstwie a nie na usunięciu krwi z pacjenta. O tak powiem.

Czekaj, czekaj, bo tu jedna ważna rzecz. Powiedziałaś, bo jakby oddając krew, nawet dobroczynnie na jakby do stacji krwiodawstwa, maksymalną chyba jest pół litra z tego co orientuję się taką ilością. A taka pijawka ile może, bo mówiłaś pięć, to co 100 ml jedna wyciąga?

Dwie. Nie, nie. Jedna pijawka może dla siebie wyciągnąć maksymalnie, mówimy tutaj o dużych pijawkach, ja takich pijawek nie używam albo inaczej, używam, ale nie na ludziach. Używam takich pijaweczek na zwierzętach, na koniach, na zwierzątkach gospodarstwa domowego, tak? Albo na dużych psach na przykład, można wtedy stosować większe pijawki, które wypiją 10 ml krwi maksymalnie. Pijawka może zwiększyć swoją objętość ciała dziesięciokrotnie w trakcie pracy, ale to nie jest wszystko.

Jak chcesz kogoś, to 26 razy 10 ml, to jest 260, to powiedzmy, że tak z samej krwi, to się móc jeszcze nic nie powinno w ogóle wydarzyć, na poziomie jakby nawet odczuć, to niektórzy nie powinni w ogóle, nic nie powinni odczuć z tego powodu, że dostali te 26 pijawek.

Tak by było gdyby na tym, nie, nie, ale już cię wyprowadzam z błędu. Już ci mówię dlaczego nie do końca dobrze myślisz, albo osoby, które w ten sposób myślą, myślą nie do końca poprawnie. Ano, dlatego, że pijawka wypija pewną ilość krwi, ale są wydzieliny w pijawce, takie jak 3H, hirudyna, hementyna, hementyryna, apyraza, prawda? Są to substancje, które będą nam rozrzedzały krew i które będą powodowały, że ta krew przestanie nam na jakiś czas krzepnąć. Oczywiście hirudyna, że tak powiem, upłynnia się z naszego organizmu wraz z moczem, ale dzieje się to tak naprawdę po około 6 godzinach. Po około 6 godzinach wydalamy większą część tej hirudyny, którą dostaliśmy z wydzielin pijawki, ale krwawienie trwa nadal. Krwawienie, a właściwie sączenie z ranki po pijawce potrafi trwać 24 godziny, czasami do 48 godzin i teraz uwaga, bo powiem coś super ważnego, tak? Skup się.

Jestem. Obecny.

Super. Pijawka powoduje, że wypływa nie tylko krew, bo jeżeli natniemy sobie skórę, tak? Natniemy sobie skórę na 1,5 milimetra. To co tam będzie się wylewało? Również płyny śródtkankowe, limfa, prawda? Nie tylko krew, więc objętość tego, co znajdziemy w opatrunku, który będziemy mieć nałożony przez te 24 godziny, to tak naprawdę nie jest objętość samej krwi. Tam jesteśmy w stanie naprawdę zlokalizować całą masę innych płynów śródtkankowych, całą masę innych płynów z naszego organizmu, tak? W związku z tym ta objętość może być duża. Mówi się, że po pięciu pijawkach z organizmu pacjenta, może wypłynąć uwaga, do pół litra płynów. Nie zawsze jest to krew, sama sensu stricte krew. Także trzeba to brać pod uwagę i warto uprzedzić o tym pacjenta, żeby też nie było takiego lekkiego szoczku, bo wiemy, że płyny śródtkankowe są raczej bezbarwnawe, lekko żółtawe, natomiast krew jest czerwona. W związku z tym, jaki kolor będzie miała całość wydzielina, jak to się wymiesza?

Różnie, no jasno, jasnoczerwona.

A może być też ciemnoczerwona zależy, jakie są składniki okazyjne krwi, jaka krew. Dokładnie. Ale tak czy inaczej cała wydzielina będzie czerwona. W związku z tym opatrunek będzie wyglądał naprawdę, no czasami może wyglądać spektakularnie. Co więcej, czasami w opatrunku taki pacjent znajdzie wielkości pięści, taką tiarę przydziału w krze, mówię tutaj, tiara przydziału, dlatego, że tak wygląda zazwyczaj skrzep pępka, ma taki stożek. Tak, tak że te wszystkie upłynnione składniki morfotyczne krwi, które oblepiały ściany naszych naczyń w mikrokrążeniu przede wszystkim, a dopiero w kolejnym etapie dużego krążenia, z dużych naczyń nam te skrzepy będą schodziły. Znajdziemy to w opatrunku i zobaczymy to w formie takiego galaretowatego skrzepu.

No dobra, ale przecież wskazania jeszcze do tych terapii pijawkowej, znowu to trudne słowo chciałem powiedzieć i nie wypowiedziałem go.

Aż cię muszę na koniec zmusić do tego.

Nie, nie, nie, ja nie dam się tu wpuścić w żadne maliny. No dobra, ciężarne czy mogą?

Ciężarne nie mogą, nie powinny. Ciężarne, nie powinny, chociażby dlatego…

Jasne, że nie powinny, jakby jeżeli powiedzmy robią to pierwszy raz, a nawet jeżeli wcześniej przed ciążą, jakby leczyły się w ten sposób, to dalej nie powinny?

Tak, uważam, że dalej nie powinny. Ze względu na to, że w wydzielinie pijawki znajdujemy estradiol, ale też jedną z substancji, która wchodzi w skład destabilazy jest prostaglandyny. Jest to substancja, która tak naprawdę będzie wpływała na szyjkę macicy i w trzecim trymestrze może wywołać przedwczesny poród. W pierwszym trymestrze, na przykład jeżeli byśmy chcieli pomyśleć o implantacji zarodka, hialuronidaza może być takim całkiem mocnym przeszkadzaczem. Widzisz też trudne słowa. Przeszkadzaczem, tak? Tak, no więc jeżeli mamy taki przeszkadzacz, to automatycznie istnieje ryzyko odklejenia, prawda? Albo właśnie braku tej implantacji, więc nie zawsze te pijawki będą dobrym pomysłem. W ciąży, moim zdaniem przy współczesnym problemie z zachodzeniem w ciążę, dobrym pomysłem po prostu nie będą. Tak samo przy nowotworach.

Właśnie o to chciałem zapytać. A ten nowotwór bo kilka stron w Internecie uważa to za taki nie wiem, wskazanie czy cudowne wyleczenie nowotworów, nawet tych tutaj złośliwych.

Tak, ja tutaj wezmę sobie głęboki oddech, bo to jest jedna z rzeczy, o których bardzo często edukuje i mówię swoim kursantom zawsze, że jeżeli zabiorą się pijawkami za nowotwory złośliwe, to przyjeżdżam do nich, do gabinetu i po prostu ściągam dyplom ze ściany, bo niestety nie jestem zwolennikiem tej tezy, z prostej przyczyny, dwa słowa. Angiogeneza nowotworowa takie dwa bardzo ważne słowa, które mówią o tym, że nowotwory złośliwe zawłaszczają sieć naczyń krwionośnych i odżywiają się w ten sposób, w związku z tym, jeżeli chcemy mieć fifty fifty, tak? Że może substancje przeciwnowotworowe nam zadziałają w jakiś sposób cudowny, jednocześnie biorąc na siebie ryzyko, że ten nowotwór może się rozwinąć, może dojść do przerzutów, tak? No to ja się pod tym nie podpisuję automatycznie. Natomiast jeżeli mówimy o łagodnych formach nowotworzenia, to jak najbardziej ta,k łagodne formy nowotworzenia są w stanie być wyregulowane przez właśnie wydzieliny pijawki w sposób tak naprawdę bardzo naukowy, bardzo EBEEM-owy, bo sięgniemy tutaj znowu do biochemii. I jeżeli sięgniemy do biochemii, mamy jedną fajną rzecz, mamy na przykład wspomnianą już destabilazę, ale nie wspomnianą kolagenazę i antyelastazę. Są to substancje, które będą wpływały…

Mówiłaś o nich, mówiłaś, wspomniałaś. Ja te wszystkie nazwy koduję, nie? One są tak trudne i jakby mało spotykane ogólnie w fizjoterapii, więc koduję, koduję i pamiętam, ale powiedziałaś o nich dzisiaj już. No tak się wtrącę jeszcze. Przepraszam.

Dobra, proszę Cię bardzo, to ci powiem takiej, której ci jeszcze nie powiedziałam, tak? Gilantyna.

Czekaj, czekaj, ja muszę zapytać. Mówiłaś, że jest 351. Znasz wszystkie naprawdę?

547, a nie…

A, 500…przepraszam. 540…?

Siedem.

Siedem. Ale mi się rymuje 351 i 547, to dlatego tak zapamiętałem. Dobra, czyli jest pięćset, znasz wszystkie? Nie, nie sądzę. Nie ma szans.

Nie, nie, nie, nie ma szans, tego nikt nie będzie znał. Ale znam dosyć dużo i o tym mogę mówić.

Jak tu siedzisz to musisz. Ja jestem blady, nie? Ja słucham ciebie, fajna rozmowa, ale…

Ale nie wiesz o czym mowa, to ja ci powiem. Słuchaj, powiedziałeś o tym, że powiedziałaś o tym, że to działanie odnośnie nowotworów, że to jest takie nie do końca fajne, prawda? Bardzo częstym argumentem osób, które jednak przeczytały cokolwiek w biochemii, tak? Jest to, że pijawka zawiera hementynę, hementerynę. To są te substancje rozrzedzające, ale też pijawka zawiera gilantynę i są w Internecie badania naukowe, które to potwierdzają. Było badanie naukowe dotyczące wpływu właśnie gilantyny na nowotwory złośliwe płuc. Było to badanie wykonywane, z tego, co pamiętam to albo w Iranie, Jakarta tamte rejony, prawda? Mniej więcej, nie pamiętam dokładnie i było to badanie robione na myszkach, więc nie na ludziach. I wnioski były naprawdę rewelacyjne, gilantyna z wydzieliny pijawki była w stanie wycofać nowotwory u większości tych gryzoni, tak? Tak że choroba na 100% się praktycznie u wszystkich zahamowała, ale u niektórych wręcz zaczęła się po prostu wycofywać. Ale, jak już powiedziałam, ale wiesz to, ale dla mnie po prostu aż się tutaj przebija, ale nie była to nasza pijawka. Nie była to Hirudo Medicinalis. Była to pijawka amazońska, Haementaria Ghilianii to po pierwsze. A po druie, to był ekstrakt czystej gilantyny. W związku z tym była to gilantyna w zupełnie innym stężeniu niż występuje w pijawce, nawet pijawce amazońskiej, czyli czysty ekstrakt gilantyny. Z resztą gilantyna jest stosowana jako lek przeciwnowotworowy w medycynie także jest to coś, co jest powszechne. To jest taką wiedzą Evident Best Medicine, natomiast jeżeli chodzi o pijawki, nasze z rodziny Medicinalis, one zawierają gilantynę, one zawierają również antyprzerzutową hirustazynę, ale coś z tego, skoro jest tego tam naprawdę wybitnie malutko. W związku z tym, patrząc na angiogenezę nowotworową i ilość gilantyny, nie sądzę, żeby to był stosunek gwarantujący nam sukces terapeutyczny.

Mówiliśmy o ranach, ja muszę do nich wrócić, bo jeden z moich kolegów z terapeutów powiedział mi, że on miał zabiegi z pijaweczek i nie może ich mieć, ponieważ jest na nie uczulony i ta ranka, o której już jakby wspomnieliśmy ta 1,5 milimetrowa, była razem z nim powyżej dwóch tygodni. Czy to realne, czy ktoś źle zrobił zabieg?

To realne i to bardzo prawdopodobne, natomiast nie nazwałabym tego ranką. Już ci tłumaczę, wydzielina pijawki, jak już mówiłam, ma za zadanie zapobiegać krzepliwości, ma za zadanie również goić. W związku z tym, jeżeli dostosujemy rodzaj pijawek, tak? Czyli wielkość pijawki do naszego pacjenta oraz do uwaga, miejsca aplikacji, to będziemy mieć też warunkowane lepsze gojenie, bo musimy wiedzieć, że nie w każdym miejscu na ciele pijawki zostawiają ślady. W niektórych zostawiają częściej, w niektórych zostawiają mniej, w niektórych nie zostawiają wcale. Ja na przykład regularnie…

Ale czekaj, czekaj, bo ty za dużo rzeczy mówisz, a ja potem nie pamiętam. Ślady na zawsze czy ślady na chwilę?

Nie ślady na zawsze, ślady na chwilę. Ślady na chwilę i popatrz na mojej facjacie, mimo makijażu, który już został mi wypomniany przed podcastem. Śladów po pijawkach zbyt wiele nie widać, a ja takich śladów po pijawkach powinna mieć masę, ponieważ wielokrotnie robiłam sobie zarówno na twarzy, jak i na szyi i dekolcie hirudoterapię, właśnie celem na przykład usprawniania przepływów mojej tarczycy, czyli aktywacji, prawda?

Ja bym tutaj musiał. Ja bym musiał nereczki swoje wyczyścić, nie?

Wiesz co, mam za mały obrazek. Mamy za mały obrazek, żeby oceniać, tak poprawnie politycznie powiem. Jeżeli będziesz chciał skorzystać z hirudoterapii, to się dogadamy, ale to myślę po podcaście. Jeżeli chodzi o ślady po pijawkach natomiast, najmniejsze ślady, a właściwie praktycznie żadne, nie zostają na twarzy i teraz coś przygotowałam, żeby ci pokazać. Patrz.

Pijawka jest. Jest pijawka, całe stado.

Tak, całe stadko pijawek i takie pijaweczki, one mają, to są tak zwane nici, one mają około centymetra. Ja wiem, że w ekranikach mogły wyglądać na troszkę większe, bo przed chwilą sama się przestraszyłam.

Jak ktoś się bał, to mu wyglądały na wielkie smoki na pewno. A jak ktoś się brzydzi, to krokodyle wielkie z paszczą.

Tak, tak jak w niektórych stand-upach oplotły mnie węże. Tak, słuchaj, tutaj nie będzie nie oplatało, tutaj pijaweczka, która się przystawia, leży sobie bez ruchu na ciele pacjenta.

Natomiast później jak odpada, zostawia ten niewielki ślad i ten ślad się goi. W zależności od tego, jaki mamy stan wątroby, tak? Czy, jeżeli mamy zanieczyszczoną, stłuszczoną wątrobę, te ślady na pijawkach po prostu goją się gorzej. Toksykologia pokazuje, że wątroba kontra toksyny i przepływy w naszym organizmie, bo jest dosyć silne połączenie, więc jeżeli będziemy mieć słabej jakości wątrobę, nie wiem jak tam u twojego kolegi było akurat, natomiast przy słabej jakości wątrobie na pewno te ślady będą goiły się dużo dłużej i będą dużo gorsze, w kontekście takim finalnym. Oczywiście ślady po pijawkach, tak jak każde inne blizenki goją się długo i tu sobie powiedzmy uczciwie, to nie jest to samo co wiesz, idziesz sobie upadasz i lekko rozcinasz kolanko i to ci się goi. Tutaj masz pełną biochemię. W związku z tym musisz się liczyć z tym, że czasami takie ślady potrafią się goić nawet do trzech miesięcy. Zresztą takie są wskazania, blizny oceniamy po trzech miesiącach najczęściej, jeżeli chodzi o taki stopień, w cudzysłowie pełnego zagojenia tej blizny, tak? Pewnego zaopatrzenia jej z powrotem w układ krwionośny, nerwowy bla bla bla. Jeżeli mamy, jeżeli mamy sytuację, gdzie pijaweczka zostawia nam ten niewielki ślad, też oczywiście mamy całą masę rzeczy, którymi możemy wspomóc to gojenie i tutaj naturoterapia wchodzi w ten zakres bardzo mocno, bo możemy zastosować zarówno olejek lawendowy, możemy zastosować nawet masło klarowane dla lepszego gojenia śladów po pijawce. Wspomniałeś też, że ten twój kolega mówił, że go swędziało prawdopodobnie.

Nie, ale niech będzie. Swędzenie to dobrze, bo to gojenie, z tego co ja pamiętam, to jedna z faz gojenia.

Gojenie, reakcja histaminowa, reakcja histaminowa, czyli całe te procesy zapalne, które towarzyszą energizacji. Pijawka nie wywołuje alergii, pijawka wywołuje lokalną, miejscową reakcję histaminową, właśnie dlatego, że tą histaminę wstrzykuje. W związku z tym pijawka nie może uczulać. Pijawka wywołuje tą reakcję i na tą reakcję możemy również właśnie zareagować, chociażby stosując wspomniany wcześniej olejek lawendowy czy olejek z drzewa herbacianego i uwaga, nie swędzi i uwaga, nie ma dużych odczynów zapalnych w wyniku właśnie tej reakcji histaminowej, nie alergii, podkreślam.

Dobra, to powiedz mi, czy taka terapia pijawkowa jest takim jakby, musi być z pierwszego wyboru? Czy zawsze stosujemy ją na dzień dobry? Nie mówię tu o przeciwskazaniach tych głównych, tak jak powiedzieliśmy wcześniej, czyli o ciąży czy o nowotworach. Tylko przychodzi po prostu pacjent, badamy go i teraz zawsze ta pijawka czy nie zawsze pijawka?

Przede wszystkim nie strzela się do wróbla z armaty, czyli musimy najpierw dobrze zdiagnozować pacjenta, bo nie zawsze będzie tak, że jeżeli bolą nas plecki czy boli nas kark, to ta przyczyna leży z karku czy w tym odcinku lędźwiowym, jak nas boli odcinek lędźwiowy, tak? W związku z tym jeżeli byłaby taka sytuacja, to pijawka nie będzie metodą pierwszego wyboru. Tutaj w grę wchodzą bardziej ćwiczenia, tutaj w grę wchodzi terapia manualna i każda inna forma terapeutyczna. W związku z tym ja też nigdy staram się nie robić pijawek na pierwszej sesji. Przede wszystkim dlatego, że chciałabym dobrze przeanalizować tego pacjenta i sprawdzić jego wyniki badań, badań krwi, bo zawsze przed terapią pijawkami zlecam takie kompleksowe badania krwi, żeby zobaczyć, no z czym to się je, tak? A przez ten czas, kiedy będę miała sobie możliwość przeanalizowania tego, można zrobić naprawdę całą masę różnych innych terapii. Jeżeli mamy problemy, które nie są związane bezpośrednio z krwią, albo które nie próbowaliśmy już naprawiać na wszelkie inne możliwe metody i nie szło, to terapia pijawką nie zawsze powinna być terapią pierwszego wyboru, a kiedy tak? Bo na przykład jeżeli, to w sumie też nie do końca pierwszego wyboru, bo tam też najpierw zadziałamy sobie manualnie, ale jeżeli jesteśmy na przykład na boisku, mamy takiego sportowca, który schodzi z boiska albo po prostu idzie do nas pan Kowalski na terapię i po drodze tak mu się potknęło i tak sobie skręcił staw skokowy i przychodzi do nas już kuśtykając, prawda? Staw skokowy jest obrzęknięty, wielki to oczywiście najpierw musimy zrobić pewne czynności, które musimy zrobić zgodnie ze swoim zawodem, tak? A następnie możemy przejść do terapii pijawkowej właśnie, żeby odbarczyć, właśnie żeby spowodować te reakcje przeciwzapalne i dzięki temu możemy tego pana później szybciutko odesłać nawet do fizjoterapeuty jego pierwszego wyboru, że tak powiem, do którego chodzi sobie na co dzień, a nie, że my z nim pracujemy na przykład na danym meczu, na danym pokazie czy na czymkolwiek takim. No jeżeli do nas przyjdzie pacjent z żylakami, to też terapia pijawkami będzie terapią pierwszego wyboru, ale też musimy zdać sobie sprawę, że w takich sytuacjach warto by było poruszyć ten brzuszek. Warto by było poruszyć tłocznię brzuszną, bo zły stan wątroby tak naprawdę te pijawki będzie, te pijawki, te żylaki będzie nasilał, tak? Więc wyregulowanie pracy wątroby, dzięki czemu zapobieganie tak naprawdę krążeniu obocznemu i tym anastomozom, które sobie schodzą może być świetną formą profilaktyki. Jeżeli mamy na przykład pacjenta z hemoroidami. Hemoroidy, świetne wskazanie do pijawek, ale sprawdźmy, czy te hemoroidy nie wynikają na przykład właśnie z tego krążenia obocznego, właśnie z tej anastomozy odbytniczej i na przykład wyregulowanie brzucha i wyregulowanie tego pacjenta dietą nie przyniesie ostatecznie super fajnego rezultatu.

No bo właśnie to są moje takie pytanie, zastanawianie się, na ile ta pijawka usuwa objaw, a na ile leczy problem? Czasami tak jak powiedziałaś, oczywiście może być to, że będzie leczyła ten główny problem przez te wszystkie swoje enzymy, ale tak jak dałaś teraz drugi przykład, może być to tylko objawem i jakby również ta pijawka nie będzie najskuteczniejszą formą terapii jaką możemy postawić, to chyba bardzo ważne zdanie w tym całym kontekście pijawkowym.

A oczywiście, nawet gdyby chodziło o tłocznię brzuszną, czyli ten drugi przykład, pijawka tutaj jest w stanie zadziałać przyczynowo, natomiast troszeczkę długo by opowiadać na jakiej zasadzie, bo musielibyśmy sobie porozmawiać chwilę o całym kompleksie przeponowym, biodrowo- lędźwiowym i tak dalej. I wpływie substancji, które rozluźniają mięśnie chociażby, wpływają na rozluźnienie mięśni, czy też tam na pracę więzadeł w naszym organizmie, ale tak przyczynowo kontra skutkowo. I słuchaj, i tutaj wchodzi w grę kompleksohirudoterpia, czyli właśnie ta nauka, która nam mówi o tym, że powinniśmy się zająć przyczyną, a do przyczyny potrzebna jest diagnostyka. W związku z tym, jeżeli będziemy chcieli działać tylko objawowo, możemy na przykład właśnie jeżeli mamy skręcony staw skokowy, tutaj mamy przyczynę i objaw, że tak powiem w jednym miejscu, gdzie wiadomo, że ta przyczyna pierwotna może leżeć gdzieś zupełnie indziej, tak? Bo czasami jakaś destabilizacja w organizmie następuje, tak? I w skutek tego, ten staw skokowy, powiedzmy jest osłabiony albo w skutek tego, że fizjoterapii po poprzednim skręceniu nie było albo nie było takiej jak być powinna, tak? Więc jeżeli będziemy działać sobie przyczynowo, jeżeli będziemy sobie działać objawowo, jesteśmy w stanie to zrobić. Słuchaj, chcesz wyregulować ciśnienie krwi? Na przykład nasz pacjenta i masz możliwość wyregulowania tego zarówno przyczynowo, jak i objawowo. Gdybyś chciał zadziałać przyczynowo, to tak naprawdę musiałbyś rozrzedzić krew albo wpłynąć na któryś z narządów, który będzie zwiększał to ciśnienie, na przykład nerki, na przykład wątrobę. W związku z tym możesz ukierunkować tą hirudoterapię, właśnie sensu stricte na zadziałanie na przyczynę, na pierwotną przyczynę tego problemu i pijawkować zgodnie z tą przyczyną. Ale gdyby przyszedł ci pacjent, który zakładam, że w pewnym momencie zrobisz kurs hirudoterapii, oczywiście. No i gdyby ci przyszedł pacjent i powiedział panie, no mam w tym momencie taki wysoki skok ciśnienia, tak? Zróbmy coś z tym, bo moje standardowe leki średnio sobie z tym radzą. Boli mnie głowa niesamowicie, działajmy pijawkami. Jeżeli przyłożysz sobie na przykład na wyrostki sutkowate czaszki taką pijaweczkę z jednej i z drugiej strony, to poprzez sieć naczyń krwionośnych wpłyniesz na tętnicę kręgową, a poprzez wpływ na tętnicę kręgową, wpłyniesz na rdzeń przedłużony, który jest ośrodkiem naczynioruchowym naszego mózgu, tak? Który tak naprawdę odpowiada za tą naczynioruchowość i jest w stanie wyregulować ciśnienie krwi. I jesteś w stanie w trakcie tej terapii podłączyć pacjenta, ja tak zazwyczaj robię, podłączyć pacjenta do ciśnieniomierza i na bieżąco obserwować w jaki sposób to ciśnienie spada. Czy to będzie działanie trwałe? Nie do końca, bo nie zadziałaliśmy na przyczynę, ale czy to działanie pomoże temu pacjentowi? Czy zmniejszy mu ciśnienie w danym momencie poprawi mu jakość życia i spowoduje, że przestanie go boleć głowa? Na pewno.

Kwestia czasu, na ile, nie? Czy na godzinkę czy na tydzień. Tego już chyba nie będziemy wiedzieć raczej?

Nie będziemy tego wiedzieć, natomiast na pewno nie będzie to godzinka, wiecie, może to będzie tydzień, a być może to będzie kilka dni. No to już wszystko zależy od tego, jak ten pacjent jest spatologizowany, natomiast pamiętaj, że krew krąży w naszym organizmie z prędkością dosyć szybką, w związku z tym, jeżeli przyłożyliśmy pijaweczki na wyrostki sutkowate czaszki, to na koniuszkach małych paluszków w ciągu dwóch minut, w ciągu właściwie już minuty, ta krew się przemieli i takiej 50:52 w mikrostężeniu, w mikrodawce, bo to są wszystko mikrodawki, tak? Dotrą do koniuszków małych palców u stóp, dużych zresztą też. W związku z tym to nie jest tak, że my zadziałamy tylko na jedno miejsce, ale zadziałamy na cały organizm.

Przeczytałem sobie na Twojej stronie, która powiem, szczerze, jest zrobiona pięknie i jest to najlepsza strona sprzedażowa i w ogóle jaką ostatnio widziałem, więc gratuluję. Naprawdę bardzo dobrze zrobione, nie wiem kto ci to robił, ale trzymaj się tej osoby. Ale, bo jedźmy dalej, przeczytałem, że nie wolno jest cebuli i czosnku i wywnioskowałem, że pijawki nie lubią cebuli i czosnku. Czy to dobry wniosek?

Oglądałeś historię o wampirach?

Nie.

Nie? No jak to nie? Jak się jak się patrzy na te wszystkie filmy, gdzie się chroni przed wampirami, to wampiry nie lubią czosnku i cebuli i się wystrzegają, a pijawki to w pewnym sensie wampiry. To tak mówiąc humorystycznie, a mówiąc zupełnie poważnie, jak się człowiek naje czosnku tak solidnie, na wieczór, to na następny dzień rano wraz z potem te substancje cudowne, które są w czosnku, prawda? Substancje zapachowe potrafią wychodzić na zewnątrz.

To ja powiem inaczej, drodzy pacjenci i drodzy fizjoterapeuci, nie jedzcie czosnku przed wizytami, jak się wspólnie spotykacie, bo oboje to czujemy.

Tak, i pijawka i terapeuta.

Tak jest.

No a pijawka nie lubi substancji, słuchaj substancji zapachowych, substancji chemicznych. Dlatego też przed wizytą w gabinecie hirudoterapeuty nie powinno się w żaden sposób olejować ciała, oliwkować, kremować, balsamować. To są substancje toksyczne dla pijawki. Tak samo właśnie jak te ekstrakty, które wraz z krwią, tfu wróć, wraz z potem wychodzą z naszego organizmu, prawda? To pijawka po prostu ucieka, jakby chciał ją przestawiać to ona by tym ryjkiem do góry szła.

Czyli jak ktoś nie chce pijawek, to musi jeść, dobrze. To wtedy nici do tego na taki zabieg. Powiedz mi taką rzecz jeszcze, bo powiedziałaś to już trochę na samym początku, że czasami tą pijawkę musimy odciągnąć, czyli jakby kończymy terapię, a ona sama nie odpadnie, to jest duża siła, to jest dużo ciągnięcie czy jednak one słabo, łatwo odpadają?

Mi się przypomniała teraz taka historia, którą odpowiadam zawsze kursantom, bo kiedyś zostało mi zadane pytanie, czy pijawka gryzie z dwóch stron, bo ona ma dwie przyssawki, jedną przyssawkę, którą się mocuje, czyli służącą w niej tylko do stabilizacji, no i drugą przyssawkę przy otworze gębowym, która tak naprawdę zasysając powietrze, tworząc próżnię, umożliwia, że pijawka tymi ząbkami takimi jak piła tarczowa, leciutko nacina nam skórę, właśnie na tą głębokość 1,5 milimetra i pojawia się pytanie, czy pijawka może zostawić zęby? Jak się, tak słuchaj, jak się ją będzie odczepiało. Padło kiedyś takie pytanie, dlatego, że pijawka ma również takie małe chitynowe ząbki, poza tymi szczękami tnącymi. Ja sobie wiesz, mój chory umysł już sobie wyobraził taką kreskówkę, wiesz, Tom i Jerry, albo cokolwiek tego typu jak ta sztuczna szczęka taka zostaje, jak się wyciąga tą pijawkę. No nie, tak się nie dzieje, ale czy pijawka może zostawić zęby w pacjencie? Tak owszem może, gdybyśmy zrobili tak jak powiedziałeś i wtedy będzie większa reakcja histaminowa i wtedy może być alergizacja, czyli złe odczepianie pijawki, może skończyć się właśnie takim stanem zapalnym albo dłuższym gojeniem jeszcze, nie? Jeżeli byśmy chcieli odczepić pijawkę, bo pijawkę powinniśmy trzymać też tak długo, żeby miało to odpowiednie dla nas właściwości terapeutyczne i tak krótko, jak jest to możliwe, więc sugerowane taki czas to jest 45 do 55 minut, a w niektórych przypadkach jest to do samodzielnego, samoczynnego odczepienia pijawki, ale jeżeli chcemy odczepić pijawkę i nie chcemy, żeby ona zostawiła tej sztucznej szczęki, czy tam niesztucznej, swojej naturalnej, czyli tych chitynowych ząbków, to wystarczy, że potraktujemy ją zapachem, zapachem alkoholu, który jest toksyczny dla pijawki. W związku z tym pijawka momentalnie odczepia się i momentalnie puszcza ciało pacjenta takim ruchem kołyszącym, więc absolutnie nie zostawi żadnych ząbków.

Okej, czyli osobę pod wpływem również nie ugryzie?

Mogłaby ugryźć, natomiast byłoby to bardzo niebezpieczne. Byłoby to bardzo niebezpieczne, bo tak naprawdę nie wiemy jakie substancje toksyczne są w tym pacjencie i jakie reakcje z układem krwionośnym one stworzą. Dlatego osoby pod wpływem alkoholu, pod wpływem substancji odurzających niekoniecznie będą dobrymi pacjentami na pijawki i ja osobiście odradzam przystawianie pijawek takim osobom, natomiast co do leków.

Czyli pijawka nie wyciągnie procentów?

Nie wyciągnie procentów, natomiast co do leków, nam jako nie lekarzom nie wolno ingerować w dawkowanie leków. W związku z tym nawet leki rozrzedzające krew, jeżeli zostały zapisane przez lekarza, my ich nie odstawiamy. Zresztą już powiedziałam pijawka ma1000-krotnie mocniejsze substancje, więc my się tego nie obawiamy, ale zawsze musimy sprawdzić sobie i NR oraz APTT, żeby na przykład nie spotęgować nadmiernie tego krwawienia.

Dobra, powiedziałaś sobie nie raz tutaj już, że jakby ta pijawka trochę utrudnia na powiedzmy, znaczy inaczej, powiedziałaś nie raz już, że po pijawce ta rana się jednak otwiera dość długo i jak i może ciec nawet do 48 godzin, a czasami też dłużej, jeżeli ktoś ma jakieś problemy, ale mimo to leczy się pijawkami rany, które nie chcą się goić. Czy dobrze zrozumiałem, czy tu jakiś zgrzyt mamy rzeczy? No bo jak ma to ułatwić jak utrudnia?

To bardzo mocno ułatwia. To bardzo mocno ułatwia ze względu właśnie chociażby na charakterystykę różnego rodzaju ran. Popatrzmy chociażby na rany trudno gojące w wyniku owrzodzeń troficznych, owrzodzeń żylnych. Jeżeli mamy pozamykane pozaślepiane światło naczyń krwionośnych, wówczas takie rany potrafią się tworzyć. Pijawka takie światło naczyń może przywrócić. W związku z tym może przywrócić krążenie w uprzednio zamkniętych w naczyniach. Odwoływałam się już tutaj do badań, które były ze Stanów Zjednoczone i warto by było przytoczyć je ponownie ze względu chociażby na bardzo szerokie spektrum mikrochirurgii i chirurgii plastycznej, które publikuje w tym zakresie. Bo tak, w Stanach Zjednoczonych pijawki przeżywają aktualnie swój boom, właśnie ze względu na chirurgię plastyczną, na medycynę estetyczną i na mikrochirurgię, tak naprawdę. W związku z tym, jeżeli mamy ranę, która się nie chce zagoić, albo mamy na przykład jakieś przeszczepy, transplantacje, replantacje płatów skórnych, wolnych, uszypułowanych i potrzebujemy przywrócić tam krążenie, to taka pijawka może do tego doprowadzić swoimi wydzielinami. Tak samo, jeżeli mamy niegojącą ranę, nie wiem, trudno gojącą ranę, w wyniku chociażby łuszczycy, tak? Mamy kolagenazę i antyelastazę, którą już wspominałam i które bardzo fajnie, które bardzo fajnie nam goją skórę, wpływając na skórną elastynę, wpływając na sprężystość struktur kolagenowych, układając je prawidłowo w helisę i nie robiąc takich struktur twardych, jak tu czasami się dzieje, kiedy ten kolagen nie do końca nam się chce układać, tak jak byśmy tego chcieli.

Okej, to powiedzmy, że rozumiemy. Wytłumaczyłaś też wcześniej, czytało się, jak można leczyć wątrobę, no teraz musisz tłumaczyć się z torbieli na jajnikach. Widziałem na twojej stronie, że jest to dość opisane, a więc znowu mam problem z połączeniem jak ta pijawka ma się do torbieli.

Przede wszystkim jest to opisane również w badaniach. Dużo badań możemy co prawda z medycyny ajurwedyjskiej zaczerpnąć, ale fajnie by było sobie dookreślić kilka tematów. Dookreślić, czyli ustalić o jakim rodzaju torbieli będziemy sobie mówić, tak? Bo jeżeli byśmy mieli na przykład torbiele endometrialne czy też torbiele pęcherzykowate, tak zwaną torbiel prostą czy chociażby torbiel krwotoczną, tak? No to są różne rodzaje torbieli, na które możemy wpływać w różny sposób. Jeżeli pęka pęcherzyk i pęka bliziutko naczynka, naczynko pęka razem z pęcherzykiem, krew wlewa się do pęcherzyka, tworzy się nam torbiel krwotoczna i taką torbiel krwotoczną możemy właśnie bardzo fajnie upłynnić poprzez substancje, które rozrzedzają krew, zapobiegają agregacji i odkładania krwinek, tworzenia zakrzepów. W związku z tym możemy upłynnić wnętrze tej torbieli krwotocznej. Możemy też zadziałać hialuronidazą na rozcięcie tej ściany, tej otoczki, która tą torbiel tworzy. Tak samo się dzieje, jeżeli mamy torbiel pęcherzykowatą, kiedy no nie uwalnia się komórka jajowa, wówczas hialuronidaza może doprowadzić do tego, żeby taka torbiel najzwyczajniej w świecie zmniejszyła swoje rozmiary. Ale jeszcze jest kwestia tego, jak te torbiele się tworzą, bo w tworzeniu tych torbieli około jajnikowych tak naprawdę dużą rolę odgrywa estradiol i estradiol może sprzyjać, nieprawidłowy poziom estradiolu, może sprzyjać powstawaniu takich torbieli. Ta pijawka w swojej wydzielinie zawiera śladowe ilości, ale jednak estradiolu, testosteronu. W związku z tym również jako takie substancje aktywne może stymulować właściwy poziom, właściwą podaż poprzez nasze narządy, już nie jest bezpośrednio z pijawki, ale poprzez nasze narządy, stricte w tych hormonów do naszego organizmu, do organizmu naszego pacjenta zarówno z poziomu przysadki mózgowej, jeżeli sobie weźmiemy pod uwagę właśnie na przykład wyrostki sutkowate czaszki, tak? Jak i z poziomu chociażby wspomnianych wcześniej jajników.

No dobra, tylko teraz dalej jakby mechanizm, co ta pijawka tymi no rozumiem, że tymi enzymami wszystkimi, czy znowu nie mamy sytuacji, że ona bardziej działa na skutek niż przyczynę?

Ale zależy, co masz na myśli, bo jeżeli wiemy, że pijawka hialuronidazą i kolagenazą może rozciąć nam pęcherzyk, to de facto pęcherzyk się upłynnia. Natomiast jeżeli byśmy wzięli pod uwagę właśnie te hormony, o których powiedziałam, to mamy działanie przyczynowe de facto, bo popatrz, jeżeli zadziałasz sobie właśnie poprzez wyrostek sutkowaty czaszki na, albo chociażby poprzez kąt żuchwy na tętnicę szyjną wspólną, później na gałązkę wewnętrzną, która idzie sobie do mózgu, unaczynienia koło tętnicze Willisa. Jesteś w stanie dojść do przysadki mózgowej, która de facto dystrybuuje, jest jednym z narządów dokrewnych, który tak naprawdę zarządza hormonami naszymi zarówno męskimi, jak i żeńskimi. Jesteś w stanie wpłynąć bezpośrednio na podaż tych hormonów do organizmu. W związku z tym działasz na przyczynę bezpośrednio.

Dobra, to zapytam inaczej, czyli ogólnie nie patrzyłem, więc to jakby pytanie no offence. Czy jest takich dużo badań na poziomie ślepej próby, że jednym jakby przystawiono te pijawki w tych dwóch miejscach, nazwijmy to co już wspomniałaś, czyli wyrostek sutkowaty i kąt żuchwy i sprawdzono działanie jakby na dwóch grupach pacjentów z podobną jakby dolegliwością?

Niestety takich ślepych prób nie ma, przynajmniej jeszcze ich nikt nie wykonał. Tak że nie możemy tutaj mówić stricte o Evidence Based Medicine, natomiast to się dzieje i mnóstwo badań, które są robione u pacjentów stricte USG, przychodzi do nas pacjentka, pracujemy z nią i takie coś po prostu wychodzi nam w trakcie terapii, tak? Czyli te torbiele zaczynają zanikać. To mnóstwo hirudoterapeutów odnotowuje tego typu sukcesy, posługując się właśnie diagnostyką USG. I to niekoniecznie nawet własną w gabinecie, ale stricte lekarze ginekolodzy później wysyłają nam takie badania.

A gdzie jest problem, jakby dlaczego takich badań nie ma? Bo to jest prosta sytuacja. No mamy, tutaj ta interwencja, powiedzmy jest dość banalna, można powiedzieć, do sprawdzenia. Czemu nie ma takich badań? Czemu jeszcze nie zrobiłaś?

Bo zajmuję się trochę innymi badaniami. W tym momencie akurat.

A to opowiesz, bo tego nie znałem, tego nie wiem. Czym się zajmuje w takim razie Patrycja? Jakie badania przygotowujesz, żeby opublikować?

A w tym momencie jestem w etapie przygotowań może, powiedziałabym, chociaż materiał mam trochę zebrany, jeszcze muszę go zopinizować dość dokładnie. Jestem w stanie opublikować w najbliższym czasie, czyli myślę o myślę o tym roku lub początku przyszłego, badanie dotyczące właśnie niegojących ran, trudno gojących ran, bo to jest taki krem de la krem hirudoterapii, tak że tak. Takie badanie szykuję. Widzisz, zdradziłeś mnie teraz, ale nie chcę, nie chcę, nie chcę tutaj wchodzić w szczegóły, jak opublikuję, będziesz jedną z pierwszych osób, która się na pewno dowie. Dam ci znać.

Jestem na tej tajemniczej grupie, więc zobaczę na pewno. No dobra, a bo ja widziałem na twojej stronie jeszcze, jak i teraz wrzutka czy nie wrzutka. Covid, jak ta nasza kochana pijaweczka ma coś zrobić nie wiem, z konsekwencjami czy, no z czym ma zadziałać na poziomie post Covid?

Jeżeli byśmy popatrzyli wstecz troszeczkę na historię pijawek, to zobaczymy, że taką szczególną popularność w tych bardzo dawnych czasach uzyskała w momencie, kiedy była epidemia, dla ciebie też pandemia, żółtej febry. Już wtedy zauważono, że osoby, które przechodziły tą żółtą febrę, pod wpływem pijawek, to były naprawdę parę stuleci temu, to było w Stanach Zjednoczonych. Było pokazane, że faktycznie te osoby dużo lepiej się goiły. Było to opisywane na tamten czas w miarę szeroko, natomiast jeżeli chodzi o nasz słynny Covid, czym jest Covid? Covid jest tak naprawdę chorobą zakrzepową.

Covid jest chorobą, w której mamy stres oksydacyjny połączony z burzą cytokin, czyli tak naprawdę mamy uniemożliwioną odpowiedź przeciwzapalną organizmu i narastający stres oksydacyjny, narastająca burza cytokin powoduje częste rozsiane stany zapalne. Dlatego w naszym organizmie pojawia się ich znacząco dużo, dlatego też krew zaczyna gęstnieć i dlatego też pijawka ma tutaj takie szczególne znaczenie, zarówno cardioprotekcyjne, jak i protekcyjne dla naszego mózgu. Jak mamy ten tak zwany brain fog, w momencie kiedy mamy mgłę covidową, to co się dzieje tak naprawdę? Tak naprawdę w naszym mózgu dochodzi do sieci mikrozakrzepów w małych naczyniach krwionośnych, w kafilarach. Dlatego też praca naszego mózgu jest ograniczona, dlatego też nasz mózg nie jest w stanie być odpowiednio dotleniony, odżywiony i dlatego też tak reaguje, jak reaguje. W związku z tym, jeżeli zadziałamy na naszego pacjenta właśnie stymulując jego układ krążenia, właśnie rozlepiając, czyli działając na adhezję, adherencję płytek krwi, czy chociażby czerwonych krwinek, mamy szansę pomóc temu pacjentowi w powrocie do zdrowia, bo tak naprawdę kluczem całego Covidu jest zakrzepica.

Było to z EBM-u o tych pijawekeczkach na Covidzie? Czy trochę doświadczenia własne?

Wiesz co na początku jak, o przepraszam, ruszyłam niechcący stojaczkiem, na początku jak Covid wchodził, to objawowo nie było żadnych opracowań na jego temat i przyznam szczerze, że to było na początku na zasadzie takich bardzo mocnych domysłów, poszukiwań, czym jest ta choroba i w jaki sposób możemy na nią wpływać. W momencie, kiedy były osoby, które chorowały, podawały swoje opisy, podawały badania krwi, zaczęłam dochodzić do pewnych wniosków takich wspólnych konkluzji dla wszystkich tych przypadków i zaczęłam domyślać, jak mogę takim pacjentom pomagać i efekty były słuchaj spektakularne, bo wystarczyło naprawdę przystawić pijawkę w tej wczesnej fazie Covidu. To były nawet takie eksperymenty, gdzie znajomym fizjoterapeutom wysyłałam pijaweczkę do domu, prawda? Oni dostawali ją sobie paczuszką i instruktażem, no nie będę już mówiła nazwiskami, ale to są bardzo fajne osoby i na pewno się teraz uśmiechną. I instruktażem takim onlinowym tłumaczyłam im, w jaki sposób mogą sobie zaaplikować właśnie pijawkę do pępka, żeby trochę zadziałać sobie właśnie w ten sposób, właśnie taki sposób ochronny. No efekty były naprawdę spektakularne, bo te osoby w ciągu dnia, dwóch dni wracały do pełni sił, gdzie wcześniej na przykład nie mogły przejść paru kroków. Pojawiła się zadyszka, pojawiały się sytuacje, gdzie te osoby najpierw zalewały je zimne poty, potem im było gorąco, zimno na zmianę, prawda? Czyli takie typowe objawy zakrzepicowe, typowe objawy rozsianej zakrzepicy, nie tylko jeżeli chodzi mi o taka klasyke gatunku kończyn dolnych. Dlatego też jeżeli chodzi o Covid, musimy zwrócić uwagę chociażby jakie są poziomy d-dimerów oraz INR oraz TNP, żeby wiedzieć w jaki sposób zadziałać, żeby to było skuteczne. Teraz się pojawiają, coraz więcej pojawia się badań dotyczących Covidu. Oczywiście jest to choroba, jeszcze nie do końca przebadana, tak jakbyśmy chcieli i ciężko jest mówić o Evidence Based Medicine w hirudoterapii, skoro tak naprawdę jeszcze nie mamy przebadanych klasycznych leków oraz innych klasycznych metod terapii właśnie w post Covid. Dopiero się to pojawia, więc liczę, że niebawem będą już jakieś doniesienia, bo naprawdę tutaj pijawki działają fantastycznie.

Sama też mówisz, że jakby ta pijawka ma tych substancji bardzo mało w sobie i wypuszcza jakieś śladowe ilości do naszego naszego organizmu. Mi to trochę pachnie homeopatią. Da się jakoś wybronić, czy jednak jest trochę, takim jakby mikrodziałaniem?

Jest to po części mikrodziałanie, ale nie jest to dawka homeopatyczna, absolutnie. Jest to zwiększona dawka, dużo większa niż dawka homeopatyczna i pamiętaj, że ona jest aplikowana do organizmu naszego pacjenta na bieżąco. Pijawka jest małym laboratorium biochemicznym. Ona jak sobie wyszuka miejsce oczywiście my ją przystawiamy w konkretne miejsce i dla mnie osobiście granica błędu względem struktur anatomicznych, to jest taka granica około centymetra, żeby to miało ręce i nogi, ze względu na to, że takie skupienie tych hirudozwiązków z substancji aktywnych powinno być do 30 cm w głąb po tkankach miękkich i do około mniej więcej 5 cm średnicy. W związku z tym musimy zobaczyć, co tam się dzieje poniżej, prawda? Właśnie te do 30 w głąb, oczywiście abstrahując, jeżeli są kości, to hirudozwiązki po układzie krwionośnym rozlewają się, nie idą w głąb, nie przenikają przez kość, dla jasności doprecyzowania hirudosceptyków w tym zakresie. Natomiast jeżeli pijawka wstrzykuje substancję przez 45 do 55 minut, a czasami przez full time, czasami przez 3 godziny. Bo jeżeli mamy na przykład krwiaki przetrwałe, które chcemy upłynnić, tak? To przystawiamy pijawkę, o to jest kolejne wskazanie, kiedy bym na dzień dobry przystawiała pijawkę i nie zastanawiała się nad innymi terapiami, bo to zadziała nam de facto najlepiej i najszybciej. Więc jeżeli byśmy mieli aplikować daną substancję leczniczą przez dłuższy okres czasu, to tak naprawdę ta krew krążąc sobie po organizmie ją bardzo ładnie będzie rozpraszać w mikrodawkach. No można to nazwać tężeniem homeopatycznym, chociaż bardzo bym chciała unikać tej nazwy, ale powiedzmy w częściach dystalnych, ale w części lokalnej, czyli lokalnie tu, tu, teraz gdzie pijawka po prostu szykuje nam substancje lecznicze, wstrzykuje nam NGS-y, mamy dawkę prawdziwą, dużą, dobrą. Zostało to przebadane, tutaj musimy sięgnąć do badań i znowu nie chce wspominać kraju, ale jest tam osoba, która jest genialnym biochemikiem i bardzo szanuję, naprawdę bardzo szanuję doktor Baskova, warto zapamiętać to nazwisko, bo robi świetnej jakości prace badawcze, dotyczące właśnie biochemii pijawki. Wykazała działanie poszczególnych hirudozwiązków, wyizolowała działanie poszczególnych hirudozwiązków oraz wykazała ilości tych hirudozwiązków w wydzielinie pijawki. W związku z tym jest to przebadane, można określić, ile tych substancji dostanie się do organizmu pacjenta i nie jest to dawka homeopatyczna. Warto zauważyć, że właśnie wspomniana doktor Baskova, na przykład porównuje bardzo często w swoich badaniach klasycznie stosowane leki względem hirudoterapii. Było świetne badanie dotyczące destabilazy, które pokazywało, że wpływ destabilazy na rozcinanie skrzepów i były porównane substancje lecznicze, które są tak tradycyjnie używane do pacjentów, którzy mają zdiagnozowaną chorobę zakrzepową kontra destabilaza w podobnej dawce. Okazuje się, że destabilaza upłynnia skrzepy znacznie bardziej i zachowuje znacznie mniejszy odsetek takiej suchej masy zakrzepów w porównaniu do tego, co robią no klasyczne leki. Zachęcam do śledzenia tych badań, bo naprawdę kobieta wie co robi. To jest niesamowita wiedza.

Ile gabinetów masz naraz otwartych, bo mówisz tu o zabiegu, który trwa 45 minut, ale przed chwilą wspomniałaś też o 3-godzinnym zabiegu, więc myślę, że z 10 gabinetów naraz masz otwartych i pacjentów zostawiasz z tymi pijawkami?

To by było trochę niefajne. Są osoby, które pracują na masę gabinetów, naprawdę potrafią w trakcie jednego momentu przystawiać pijawkę, zostawiać pacjenta, iść do następnego, przystawiać pijawkę, zostawiać pacjenta. Ale czy możemy wtedy powiedzieć o tym, że skupiliśmy się na tym pacjencie i go podiagnozowaliśmy, chociaż troszkę? No nie szczególnie.

Ale to czekaj, jak miałbym siedzieć z pacjentem trzy godziny, to myślę, że dla niego byłoby to nieopłacalne, a w sumie, no czy ja jestem tam potrzebny, nie? Tak z drugiej strony też na to patrząc. No okej, mogę zdiagnozować, nie wiem pół godziny, pierwsza wizyta diagnostyczna. Nie mam pojęcia ile czasu, przystawiam, a drugą już powiedzmy, no wiem co się będzie działo i wiem gdzie będę przystawiał.

Nie możesz założyć, że wiesz, gdzie będziesz przedstawiał, bo ciało pacjenta się zmienia. Przychodzi pacjent do ciebie jako do fizjoterapeuty, czy ty wiesz, to będziesz z nim robił na drugiej albo trzeciej wizycie?

Nie mam pojęcia.

Więc właśnie o to chodzi, z pijawkami jest bardzo podobnie. Jest tyle zmiennych w tym organizmie pacjenta i tyle zmiennych w jego stylu życia, tym, co się u niego dzieje, że tak naprawdę, my możemy trochę zaprogramować sobie terapię, co mniej więcej byśmy chcieli zrobić, ale musimy dostosować właśnie te nasze punkty hirudoterapeutyczne do tego, co jest tu i teraz, czyli do aktualnego stanu pacjenta, do stanu jego samopoczucia, do badań krwi. No przychodzi na przykład dziewczynka, która jest w trakcie miesiączki, ma pierwszy dzień miesiączki, my sobie zaplanowaliśmy, że chcemy w tym momencie zrobić okolice jajników albo okolice spojenia łonowego, ale okazuje się, że dziewczynka czuje się bardzo źle i bolą ją plecki. A te plecki bolą ją od tego, że właśnie dostała miesiączki. Naszą terapię pierwszego wyboru, jeżeli byśmy myśleli tutaj o hirudoterapii, o punktach, będzie romb Michaelisa. Czyli tak naprawdę praca na odcinku lędźwiowym, praca na więzadłach krzyżowo-biodrowych, które się będą ładnie rozluźniały, które będą ładnie regulowały tą miednicę. Hirudozwiązki wpłyną na przepływy w obrębie miednicy mniejszej. No i de facto ból plecków ustępuje. Czy więc zaplanowaliśmy sobie tą terapię? Jeżeli by wypadła taka sytuacja, niekoniecznie zgodnie z naszymi pierwotnymi planami, to nie i my musimy to dostosować do stanu naszego pacjenta. Czy siedzę z pacjentem w gabinecie? Na pierwszej wizycie tak, ponieważ muszę pacjentowi powiedzieć, czego się może spodziewać, co powinien robić, czego nie powinien robić, prawda? To jest na mojej stronie internetowej, jak już wspomniałeś, ładnie opisane, starałam się to pisać tak, żeby pacjent faktycznie czytając to miał takie poczucie bezpieczeństwa i poczucia, że ja to do niego mówię. Nie, że jest to sztywna taka sztampowa formułka, tylko, że ja się z nim właśnie komunikuję. Moi pacjenci mają też do mnie podany numer na komunikator specjalny, który jest stricte przeznaczone dla pacjentów, żeby oni się nie obawiali tego, że coś jak będzie…

Bardzo gratuluję i polecam to wszystkim, żeby nie był to telefon prywatny do domu. Gratuluję pomysłu, bo to się może źle skończyć kiedyś.

Dokładnie tak. Ja zawsze pacjentom mówię, jeżeli coś się będzie działo i coś cię zaniepokoi, to w pierwszej kolejności wejdź na moją stronę internetową i poczytaj, jak tam nie znajdziesz odpowiedzi i dalej cię to będzie niepokoiło, dopiero wtedy napisz, dopiero wtedy napisz, tak.

Stosują się? Są grzeczni?

Tak, stosują się. O dziwo, jeżeli im wszystko dokładnie wytłumaczysz na pierwszej wizycie, to potem, ja nie wierzyłem, że to może być tak, ale faktycznie, o gdyby mi pani nie powiedziała, że to będzie tak i tak, to ja bym się mógł wystraszyć. Słuchajcie, komunikacja, komunikacja z pacjentem jest tutaj taką kluczową, kluczową sprawą. Dokładnie, więc jeżeli uprzedzicie pacjenta, jak on się może czuć, co go może spotkać, tak? Czego się może wystraszyć i żeby się tego nie bał, albo jak może sobie poradzić, jeżeliby wystąpiła w sytuacja taka, która byłaby powiedzmy niepożądana, wtedy macie 100%, że ten pacjent nie będzie wam zabierał czasu. Jeżeli chodzi o gabinet, nie siedzę w gabinecie z pacjentem przez cały czas, poza pierwszą wizytą, później sobie zazwyczaj robię tak, że robię sobie właśnie pacjentów na zakładkę, czyli przyjmuję pacjenta średnio co pół godzinki. Przystawiam mu pijaweczki, siedzę z nim, opracowuję, czasami pogmeram mu troszeczkę w brzuszku, robiąc terapię listeralną, czasami, jeżeli pracuję na przykład manualnie destalnie, a lokalnie względem nie wiem, chociażby tłoczni brzusznej, mogę sobie popracować mu na kolanku. Mogę mu sobie popracować na łydce, a jednocześnie mam pijaweczki, na kości krzyżowej albo na brzuszku u tego pacjenta. Popracuję sobie chwilę, przechodzę do następnego gabinetu, w następnym gabinecie zrobię to samo, tudzież dostosowaną oczywiście do pacjenta, wracam do pierwszego pacjenta, robię opatrunek, idę sobie do następnego, w następnym to samo. Więc jesteśmy w stanie pracować na zakładkę, ale nie powinniśmy tego pacjenta zostawiać samoczynnie w gabinecie na duży okres czasu. No bo wiadomo, że ta pijawka może sama odpaść, to nie jest tak, że ona odpada tylko w momencie, kiedy my tego bardzo chcemy. A wyobraź sobie jama ustna u pacjenta, a uwaga powiedziałam pijawka 45 minut…

Czy zjadł ci ktoś kiedyś pijawkę?

Nie, nie zjadł mi kiedyś nikt pijawki, ale mam, ale słuchaj, to jest jedyny moment, kiedy możesz się po pijawce napić alkoholu bezpośrednio, bo normalnie nie można pić. Tak że drodzy pacjenci nie połykajcie…

Jak zjesz czy jak masz w buzi?

Jak zjesz. Drodzy pacjenci, nie połykajcie parę pijawek, żeby móc się napić, to nie tak, to nie o to chodzi. Nie, mówiąc zupełnie poważnie, tak, gdyby było takie ryzyko, to trzeba przepić po prostu setką wódki, setką alkoholu, żeby tą pijawkę, no niestety uśmiercić, bo pijawki są…

Czy ona mogłaby się wpić?

Nie, nie wbije się nigdzie, ale mogłaby wywołać dyskomfort jakiś, wiesz, mogłaby gdzieś tam powiedzmy zatrzymać się, powiedzmy, nie wiem przy rozworze dolnym przełyku czy gdziekolwiek. Więc tym alkoholem, byśmy musieli ją popchnąć. Ja za to, mówimy o najbardziej drastycznych rzeczach, o których tak naprawdę nie mówi się zazwyczaj, ale…

Trzeba o tym mówić. To ma wywołać strach ludzi. To jeszcze jeden strach, czekaj jeszcze jedna taka obawa, którą pewnie niektórzy mają, czy ta pijawka jest specjalną pijawką? Czy to jest, wyłowiłaś ją z jeziora i właśnie ją tam przytykasz? I czym one się od siebie różnią? Te pijawki jeziorne i te, które ty używasz.

Aha, pierwsze pijawki, które używałam to miałam wtedy około czterech latek dokładnie. Tak, prababcia mi pokazała, to były pijawki wyłowione ze strumyka, ale współcześnie się stosuje troszeczkę inne. Współcześnie stosuje się pijawki pochodzenia laboratoryjnego i te pijawki pochodzenia laboratoryjnego, to są pijawki, które są czyste biologicznie, które są oczyszczone, które nie miały nigdy kontaktu z krwią ludzką. W związku z tym pamiętajcie, pijawka nie może być… one są bardzo głodne i są bardzo sterylne. One są głodzone przez pół roku po to, żeby jak już są wysyłane do hirudoterapeuty, żeby hirudoterapeuta mógł je użyć bezpiecznie, znowu słowo klucz, bezpiecznie, tak? Bo co by było gdyby ta pijawka była zanieczyszczona? No istniałaby szansa, że mogłaby nadkazić, co istnieją również badania i w 2020 roku te badania były odnawiane, ponieważ współcześni naukowcy zastanawiają się nad właściwościami mikrobobójczymi, antybiotycznymi z wydzieliny pijawki, ponieważ one są super skuteczne i próbują to wyizolować, wyekstrahować z wydzielin pijawki, właśnie ze względu na to, że pijawka przez, no prawie pół roku jest w stanie przechowywać treści pokarmowe treści, czyli krew de facto, krwinki, którymi się żywi, w swoim wnętrzu bez tak naprawdę żadnych zbędnych bakterii, bez żadnych drobnoustrojów, grzybów, bez wirusów i tym podobnych rzeczy. W związku z tym takie substancje też tutaj w tej wydzielinie pijawki byłyby dla nas pożądane, ale wracając, pijawka jest głodzona przez pół roku, później jest przystawiana na pacjenta i może być użyta tylko jeden raz i tylko na jednego pacjenta. To nie jest tak, że my możemy tą samą…

Czyli pijawkę się potem uśmierca i już nikt tej jednej pijawki nigdy nie zostanie?

Tak, pijawkę należy zutylizować zgodnie z przepisami dotyczącymi odpadów medycznych. W związku z tym taka pijaweczka najczęściej ginie w alkoholu i jest później wywożona przez firmę, która odbiera od nas wszelkie odpady medyczne, tak? Zgodnie w BDO.

Czyli dobra, czyli tak, mamy bezpieczną pijawkę, mamy taką, która nie wraca, ale jakby nazwijmy to składnikowo czy gatunkowo. To jest ta sama jakby pijawka, co jest w rzekach? Czy jednak jakoś ona jest specjalnie nie wiem, genetycznie modyfikowana, przygotowana do tego, żeby była lepszą medyczną pijawką?

Absolutnie nie jest w żaden sposób, przynajmniej nie powinna być w żaden sposób modyfikowana genetycznie. Natomiast trzeba pamiętać o jednej rzeczy, w samej Polsce mamy ponad 60 różnych gatunków pijawek, czego tak naprawdę tylko trzy są gatunkami, które są lecznicze, a cała reszta absolutnie nie ma hirudozwiązków. Ma inny sposób odżywiania, prawda? Ma inny aparat gębowy przede wszystkim, w związku z tym ona nie będzie wywoływała aż takich mocnych krwawień, a więc też nie będzie wpuszczała tych hirudozwiązków, które są za to odpowiedzialne. Pijawka, która jest z laboratorium, to pijawka z rodziny Hirudea, tak? Czyli mamy Hirudo medicinalis medicinalis, hirudo medicinalis verbana albo Hirudo medicinalis orientalis. Wszystkie te trzy gatunki pijawki mają podobne, zbliżone do siebie wkłady substancji odżywczych, substancji tych odżywczych, prawda? Czyli tych peptydów, którymi de facto nas zasilają w trakcie pracy hirudoterapeutycznej, a natomiast każdy gatunek ma trochę inny ten skład. Musimy też pamiętać, że na przykład pijawka z rodziny medicinalis, która jest medicinalis medicinalis, czyli pijawką lekarską jest gatunkiem chronionym Polską Czerwoną Księgą gatunków zagrożonych wymarciem. W związku z tym nie moglibyśmy jej w stawie odłowić.

Czyli wyłapali je wszystkie na to żeby się wyleczyć?

No, no niestety, niestety lata 80. były to bardzo obfite. A jeszcze wcześniejsze czasy, zwłaszcza za czasów mody francuskiej na pijawki, no doprowadziły do tego, że niemal całkowicie gatunek medicinalis został wytępiony. No bo była tak popularna ta pijaweczka, że robiono sobie nawet biżuterię w jej kształcie, prawda? Damy francuskie sobie robiły, robiono z nich higrometry, używano ich do terapii, używano ich do terapii na masową skalę. Oczywiście z tamtych czasów też pochodzą z różnego rodzaju, anglity dotyczące zakażeń, które pijawka, no ma szanse niestety zaaplikować. No z tamtych i z takich krajów powiedzmy, gdzie nie do końca te pijawki są wykonywane sterylnie, czysto. Nie wiem czy wiesz ale pijawka, te substancje, które są z niej produkuje w 180 dni, dlatego też pijawkę, którą raz użyliśmy na pacjencie, nawet gdybyśmy chcieli ją użyć jeszcze raz na tym samym pacjencie, nie użyjemy jej w celach leczniczych, bo po prostu tylko i wyłącznie będziemy mogli odbarczyć, ale na pewno nie zadziałamy leczniczo taką pijaweczką. Nie zdążymy

Jak widzieliście, było tu dużo merytorycznej wiedzy. Ciekawy jestem ilu z was jest pijawko sceptykami, a ilu z was jest pijawko entuzjazm i teraz to trudne słowo…

Entuzjastami, entuzjastami.

…entuzjastami, pijawkoentuzjastami. O ładnie powiedziałem. Może mogliśmy rozmawiać dzisiaj o pijawkach, ponieważ moim gościem była…

Patrycja Adamek. A teraz ja ciebie poproszę, żebyś powtarzał za mną.

Jestem

Hirudo, hirudo.

Hirudoterapia.

Nie…widzisz udało się nam. Cudownie.

Hirudoterapia. Może krzyknijcie teraz wszyscy na głos hiduroterapia. Dobrze mówię?

Hirudoterapia.

Hirudoterapia. No widzicie trudne słowa, a jakoś dzisiaj razem poradziliśmy. Ja ci Patrycjo dziękuję bardzo za udział w podcaście. Mam nadzieję, że dla was również był to wartościowy podcast i nie połamał wam języków, tak jak mi.

Cześć, powodzenia.

A pamiętajcie, że wszystkie inne podcasty z serii „Dachowski Pyta”, zawsze znajdziecie na Spotify, na iTunes i na YouTube. A jeżeli ta pogawędka, dzisiejsza rozmowa była dla was wartościowa, to może gdzieś udostępnij, może pokaż, że słuchałeś. Ja i Patrycja jesteśmy szczególnie atencjuszami, więc warto, to być taka nagroda dla nas za ten czas, który tutaj poświęciliśmy, żebyście wiedzieli więcej o hiduroterapii. Dzięki i do zobaczenia.